Interessante publicaties uit de achttiende en de
negentiende eeuw over de Waddenzee en de eilanden.
Auteur: S.J. van der Molen
Uitgeverij: van Kampen en zn., 1978
Aantal pagina's: 230
Afmeting: 27x23x2 cm.
Gewicht: 970 gr.
Uitvoering: soepele kaft, gebonden
Inleiding
Al tientallen jaren vriend en bewonderaar van de Waddenzee, haar kusten
en haar eilanden, bleek het mij dat naast de vele publicaties over dit
bedreigde gebied, met name in de laatste jaren, er toch nog veel stof
(leesstof en leerstof) aanwezig was (is) die op een of andere manier in
het vergeetboekwas geraakt. Het betrof artikelen in tijdschriften en
kranten, rapporten inzake beleid en wetenschap, passages uit boeken,
verslagen van overheidsorganen, enzovoort. Biologen en
waterstaatkundigen, geïnteresseerde reizigers, eigen bewoners of
aanwoners, predikanten en joumalisten, zij allen (en nog vele anderen)
hebben in de achttiende en de negentiende eeuw zo het een en ander
geschreven over de Waddenzee en omgeving, waar slechts weinigen in onze
tijd meer weet van hebben. Van toevallig bewaren en vergaren is het toen
een bewuste speurtocht geworden, waarvan de resultaten in dit boek,
zoveel mogelijk in rubrieken ingedeeld, zijn neergelegd. In het algemeen
is er niets van 1750 en- na 1900 verzameld, en na 1900 is er ook wel
veel in het al genoemde vergeetboek geraakt, maar dat valt gemakkelijker
te achterhalen voor wie dat wil. Misschien kan dat materiaal nog eens
voor een tweede deel worden gebruikt. De fragmenten zijn in het algemeen
niet te lang gehouden. De bronnen zelf heb ik laten_spreken, al was de
keuze uiteraard persoonlijk. Ik heb geen veranderingen in de originele
teksten aangebracht, op zijn hoogst ze hier en daar wat ingekort,
waarbij de niet-overgenomen gedeelten tussen kasthaken (met punten) zijn
aangegeven. Steeds is de bron vermeld, evenals het jaartal. Een
afzonderlijk werkje was de research wat de illustraties betreft, waarbij
zoveel mogelijk naar niet eerder gepubliceerd materiaal is gezocht, al
kon niet worden voorkomen dat in enkele gevallen bekende prenten moesten
worden overgenomen. Ik hoop dat tekst en afbeeldingen -fotograaf Paul
Vogt zorgde voor feilloze reproducties, ook in kleur- de lezer een
boeiend beeld zullen geven van een gebied dat niet alleen zozeer in de
belangstelling van velen staat, maar dat die belangstelling ook hard
nodig heeft. Dat het een leesbaar boek is geworden, is geen verdienste
van de samensteller maar van de geciteerde auteurs. In alle gevallen zal
uit tekst en illustraties wel duidelijk worden, dat wat ik eens genoemd
heb' de wisselende wereld van het Wad ' , ook tussen 1750 en 1900 voor
dit gebied een juiste karakteristiek mag heten.
Leeuwarden
S.J. van der Molen
Inhoud
Schipper mag ik overvaren? 9
Oud nieuws van Wad en eiland 33
Het geweld van de Waddenzee 62
Uit het album van de natuur 83
Hoe kwamen zij aan de kost? 106
Waterwolf en zeedefensie 137
De nijvere baasjes uit de negentiende eeuw 15
Uit het bonte volksleven 176
Volksverha1en van zee en land 196
Varia 213
Geciteerde literatuur 228
Verantwoording van de illustraties 230 |
|
Waddenwinkel 
